COMARC/B Formati për të dhënat bibliografike

PDFCOMARC/Bdhjetor2014

011 ISSN

Bazë për krijimin e regjistrimeve bibliografike për burimet në vazhdim është baza e të dhënave ISSN, e cila është në dispozicion përmes sistemit të katalogimit të përbashkët. Transferimi i regjistrimeve nga baza e të dhënave ISSN (formati ISSN) në bazën e përbashkët të të dhënave (formati COMARC/B) është i automatizuar dhe bëhet përmes ISSN-së.

Nënfushat & përsëritshmëria

FUSHA/NËNFUSHAPËRSËRITSHMËRIA
011ISSNnr
aISSN - artikull*nr
cNumri i brendshëm i burimit në vazhdim*nr
dKushtet e disponueshmërisë dhe/ose çmimir
eISSN e vlefshme*nr
fISSN e paverifikuar*nr
lISSN-L*nr
mISSN-L e anuluar*r
sISSN e artikullit në seri me nënseri ose në shtojcë*nr
yISSN e anuluarr
zISSN e gabuarr

Treguesit

TREGUESIVLERAKUPTIMI
1Niveli i interesit
Nuk ka të dhëna
0Burimi në vazhdim me interes kombëtar ose ndërkombëtar
1Burimi në vazhdim me interes lokal
2Nuk është i përcaktuar

PËRSHKRIMI I NËNFUSHAVE

011a ISSN - artikull*

Kjo e dhënë shënohet vetëm për artikujt, të cilët janë të lidhur me një serial, ISSN-ja (ose numri i përkohshëm ose numri COBIB) e të cilit është shënuar në këtë nënfushë.

011c Numri i brendshëm i burimit në vazhdim*

Në këtë nënfushë shënohet numri COBIB dhe numri i PËRKOHSHËM i burimit në vazhdim (shih shembujt 7, 8).

011d Kushtet e disponueshmërisë dhe/ose çmimi

Çmimi i njësisë dhe çdo lloj shënimi mbi disponueshmërinë e saj (shih shembujt 3, 4, 6).

011e ISSN e vlefshme*

Është një ISSN e përdorur saktë, përfshirë vizën ndarëse midis shifrës së katërt dhe të pestë.

Te burimet në vazhdim të huaja ISSN-ja është e vlefshme vetëm atëherë, kur në bazën e të dhënave të ISSN-së ekziston regjistrimi me këtë numër. Te burimet në vazhdim vendase ISSN-ja është e vlefshme, kur regjistrimi në bazën e përbashkët të të dhënave është redaktuar nga Qendra Kombëtare e ISSN-së.

Meqenëse në nënfushën 011a shënohet ISSN e artikullit, ISSN-ja e burimit në vazhdim shënohet në nënfushën 011e.

Për të evituar krijimin e regjistrimeve dublikatë në bazën e përbashkët të të dhënave, programi ekzekuton kontrollin automatik të uniformitetit të numrave identifikues (ISSN, ISSN e paverifikuar, numri COBIB, numri i përkohshëm, termi për kërkim: Select SP=011e OR SP=011f OR SP=011c OR SF=011e OR SF=011f OR SF=011c). Plotësimi i nënfushës 011e ose 011f ose 011c është i detyrueshëm.

011f ISSN e paverifikuar*

ISSN-ja e paverifikuar shënohet vetëm për burimet e huaja në vazhdim, kur burimi në vazhdim ka një ISSN të shtypur, por regjistrimi për të nuk ndodhet në bazën e të dhënave të ISSN-së.

Qendra Kombëtare e ISSN-së siguron verifikimin e këtyre ISSN-ve përmes Qendrës Ndërkombëtare të ISSN-së në Paris, bazuar në fotokopjet e faqes së titullit dhe faqeve të tjera të rëndësishme. Nëse ndonjë bibliotekë kryen katalogimin analitik, këtyre botimeve u ndahet edhe numri i përkohshëm.

Pasi të bëhet verifikimi, Qendra Kombëtare vendos ISSN-në në nënfushën 011e dhe fshin nënfushën 011f. Nëse botimi ka numër të përkohshëm, ai mbetet në nënfushën 011c edhe pas verfikimit të ISSN-së (shih shembullin 8).

011l ISSN-L*

ISSN, që e ndan rrjeti i ISSN-së për lidhjen e burimeve në vazhdim, që janë në mjedise të ndryshme (shih shembujt 10, 11).

011m ISSN-L e anuluar*

ISSN-L, që i është ndarë gabimisht burimit në vazhdim (shih shembullin 12).

011s ISSN e artikullit në seri me nënseri ose në shtojcë*

Kjo e dhënë shënohet vetëm për artikujt nga seriali, i cili është seri me nënseri ose shtojcë e një seriali tjetër. Të dy serialet kanë ISSN-në e tyre, numrin e përkohshëm ose një numër COBIB.

Artikulli, zakonisht lidhet (nënfusha 011a) me serialin ku është botuar, me përjashtim të artikujve nga shtojca, që lidhen me njësinë kryesore.

ISSN-ja e serialit tjetër (alternativ) shënohet në nënfushën 011s, ndërsa numërtimi alternativ i serialit në nënfushat 215opqrs.

011y ISSN e anuluar

ISSN e vlefshme më parë, por që është fshirë nga Qendra e ISSN-së (shih shembujt 2, 9).

011z ISSN e gabuar

Çdo ISSN e pasaktë, përveç asaj të anuluar. Zakonisht janë numrat e ISSN-së të shtypur gabim. Shënohet ISSN-ja e shtypur në botim, mirëpo ndryshon nga ISSN-ja në bazën e të dhënave të ISSN-së. Një ISSN e vendosur në këtë nënfushë mund të ekzistojë si ISSN e vlefshme në nënfushën 011e, por në një regjistrim tjetër (shih shembullin 5).

SHËNIME PËR PËRMBAJTJEN E FUSHËS

ISSN-ja e burimit në vazhdim përcaktohet në përputhje me ISO 3297. Sistemi për përcaktimin e ISSN-ve kontrollohet nga Qendra Ndërkombëtare e ISSN-ve në Paris. Qendrat Kombëtare përcaktojnë ISSN-të për burimet e reja në vazhdim nga grupi i numrave të përcaktuar për ta nga Qendra Ndërkombëtare e ISSN-ve. Më pas të dhënat për këtë ia komunikojnë Qendrës Ndërkombëtare.

Sistemi ISSN, si pjesë e programit UNISIST, u krijua në fillim të viteve 1970, me firmosjen e një marrëveshje midis UNESCO-s dhe qeverisë franceze. Në këtë mënyrë u krijua Qendra Ndërkombëtare për regjistrimin dhe identifikimin e serialeve, më shumë e njohur si Qendra Ndërkombëtare e ISSN-së. Detyra kryesore e saj është ndërtimi dhe mirëmbajtja e sistemit të automatizuar për identifikimin dhe regjistrimin e burimeve në vazhdim, përkatësisht ndërtimin e bazës ndërkombëtare të të dhënave për burimet në vazhdim, kryesisht për ato që përmbajnë njohuri të reja shkencore dhe teknologjike.

Për ndërtimin dhe mirëmbajtjen e bazës së të dhënave të ISSN-së janë të ngarkuara Qendrat kombëtare dhe rajonale të ISSN-së. Përmes marrëveshjeve specifike me Qendrën Ndërkombëtare në sistem janë përfshirë edhe shtetet, të cilat formalisht nuk janë anëtare.

Bazën për identifikimin uniform të burimeve në vazhdim e formojnë: ISSN-ja, titulli kyç dhe titulli kyç i shkurtuar. Këto elemente janë nën kontrollin e drejtpërdrejtë të Qendrës Ndërkombëtare të ISSN-së.

Për përditësimin e bazës së përbashkët të të dhënave, e cila bazohet në identifikimin uniform të burimeve në vazhdim me ndihmën e numrit të ISSN-së, bashkëpunimi me Qendrën Kombëtare të ISSN-ve nevojitet zakonisht në dy raste. Nevojitet gjithmonë kur:

  • botimi ka ISSN të shtypur, mirëpo regjistrimi ende nuk është në bazën e të dhënave të ISSN-së, ose

  • botimi nuk ka ISSN.

Te botimet, të cilat kanë ISSN të shtypur, por regjistrimi për to nuk ndodhet në bazën e të dhënave të ISSN-së, numri i ISSN-së duhet të verifikohet. Te botimet, të cilat akoma nuk kanë ISSN, ndërsa i plotësojnë të gjitha kushtet e përcaktuara, duhet të fillohet procedura për marrjen e ISSN-së.

Në këtë rast, Qendrës Kombëtare të ISSN-së duhet t’i dërgohet fotokopja e faqeve të të titullit dhe/ose faqeve të tjera të relevante, së bashku me formën e aplikimit të përcaktuar nga Qendra Kombëtare. Më e rëndësishmja është faqja e kolofonit.

Procedura për verifikim dhe marrjen e një ISSN-je për burimet në vazhdim:

Numrat e ISSN-së për burimet në vazhdim Qendra Kombëtare i ndanë në dy mënyra:

  • botuesit para se botimi të dal ose

  • në bazë të kopjes së detyruar.

Mund të ndodhë, që ndonjë nga pjesëmarrësit në sistemin e katalogimit të përbashkët të siguroj një botim para se ai të arrij në qendrën e ISSN-së.

Në rastin e parë, Qendra Kombëtare e ISSN-së përcakton ISSN-në dhe përgatit regjistrimin fillestar bazuar mbi të dhënat që ka marrë nga botuesi. Pasi merr kopjen e detyruar, Qendra Kombëtare e ISSN-së përfundon regjistrimin dhe ia dërgon atë bazës Ndërkombëtare të ISSN-së. Nëse botuesi nuk ka kërkuar numër të ISSN-së para se burimi në vazhdim të jetë botuar, Qendra Kombëtare krijon regjistrimin bazuar në kopjen e detyruar. Nëse ndonjë nga pjesëmarrësit në sistemin e përbashkët të katalogimit e merr botimin para se Qendra Kombëtare e ISSN-së të marrë kopjen e detyruar, ai ia dërgon asaj fotokopjet e faqeve relevante, në bazë të të cilave Qendra Kombëtare krijon regjistrimin fillestar, të cilin pjesëmarrësit e tjerë e shkarkojnë në bazat e tyre lokale. Pasi Qendra Kombëtare e ISSN-së merr botimin, regjistrimi përditësohet.

Kërkesat për verifikimin ose ndarjen e numrit të ISSN-së për burimet e huaja në vazhdim, Qendra Kombëtare e ISSN-së ia dërgon Qendrës Ndërkombëtare në Paris.

Kur Qendra Kombëtare merr një kërkesë për verifikim ose ndarje të një ISSN-je, burimit në vazhdim i ndan një numër të përkohshëm dhe për këtë njofton institucionin që ka bërë kërkesën. Kërkesën për verifikimin e ISSN-së ekzistuese ose ndarjen e një ISSN-je të re ia dërgon Qendrës Ndërkombëtare.

Nëse botimi ka ISSN, por regjistrimi ende nuk është në bazën e të dhënave të ISSN-së, ISSN-ja shënohet në nënfushën 011f – ISSN e paverifikuar* (shih shembullin 8).

Në sistemin e përbashkët të katalogimit është e nevojshme të dallohen burimet në vazhdim, për të cilat ndarja e ISSN-së nuk është justifikuar. Për këto botime ndahet numri COBIB. Numrin COBIB e ndan Qendra Kombëtare e ISSN-së e cila është përgjegjëse për zonën kombëtare, në bazë të kopjes së detyruar ose kërkesës së botuesit, nëse burimi në vazhdim nuk i përmbush kriteret për të marrë një ISSN.

Numri COBIB

Numrin COBIB e marrin burimet në vazhdim që nuk i përmbushin kriteret për të marrë një ISSN. Nga ana tjetër këto botime janë të rëndësishme për bazën e përbashkët të të dhënave (për përgatitjen e bibliografive, funksionimin e katalogëve online për serialet e huaja, katalogimin analitik etj.).

Numri COBIB ka strukturë të ngjashme me ISSN-në, por fillon me shkronjën "C". Numri në pozicionin e dytë identifikon Qendrën Kombëtare të ISSN-së (p.sh. C500-0022 është numri COBIB i caktuar nga NUK).

Para se të caktoj një numër COBIB, Qendra Kombëtare duhet të kontrolloj nëse ekziston regjistrimi për burimin në vazhdim në bazën e përbashkët të të dhënave COBIB. Nëse po, regjistrimi shkarkohet bashkë me numrin COBIB ekzistues. Regjistrimi sipas nevojës redaktohet.

Qendra Kombëtare ndan numrin COBIB bazuar në fotokopjet e faqes së titullit dhe faqeve të tjera relevante të këtyrë botimeve.

Numri i përkohshëm

Numri i përkohshëm u ndahet vetëm burimeve të huaja në vazhdim.

Qendra Kombëtare e ISSN-së, e cila dërgon kërkesë për identifikimin e burimit në vazhdim Qendrës Ndërkombëtare të ISSN-së, ndan numrin e përkohshëm vetëm për burimet në vazhdim që:

  • kanë ISSN të shtypur dhe përpunohen në mënyrë analitike, por regjistrimet për to nuk ndodhen në bazën e të dhënave të ISSN-së,

  • nuk kanë ISSN dhe

    • përveç kriterit të botimit (të botuara pas vitit 1971), plotësojnë edhe kriteret e tjera për t'u përfshirë në bazën e të dhënave të ISSN-së,

    • nuk plotësojnë kriterin e botimit (të botuara pas vitit 1971), mirëpo Qendra Kombëtare justifikon ndarjen e ISSN-së me rëndësinë e botimit.

Numri i përkohshëm ka strukturë të ngjashme me ISSN-në, por fillon me shkronjën "Y". Numri në pozicionin e dytë identifikon Qendrën Kombëtare të ISSN-së (p.sh. Y500-0022 është një numër i përkohshëm i caktuar nga NUK)

Qendra Kombëtare merr ISSN-në nga Qendra Ndërkombëtare në Paris, bazuar në fotokopjet e faqeve të titujve dhe faqeve të tjera relevante të këtyre botimeve.

Pasi regjistrimi të ruhet në bazën e të dhënave të ISSN-së, Qendra Kombëtare vendos ISSN-në në nënfushën 011e. Numri i përkohshëm mbetet në nënfushën 011c, nëse përmes tij janë lidhur artikujt me burimin (shih shembullin 7).

Para se të ndahet numri i përkohshëm, Qendra Kombëtare duhet të kontrollojë nëse regjistrimi për këtë burim në vazhdim ekziston në bazën e përbashkët të të dhënave COBIB. Nëse po, ai shkarkohet bashkë me numrin ekzistues. Qendra Kombëtare, e cila ka ndarë numrin e përkohshëm dhe ka nisur kërkesën për ISSN tek Qendra Ndërkombëtare, pas marrjes së numrit të ISSN-së duhet të informoj për këtë pjesëmarrësit e tjerë në sistemin e përbashkët të katalogimit.

Formati i të dhënave

Numri i ISSN-së përbëhet nga 8 shifra, dy grupe me nga 4 numra të ndarë nga një vizë. Këto janë numra arabë nga 0 deri 9, përveç numrit të fundit (shifra e kontrollit), i cili mund të jetë numër romak X. Shifra e kontrollit llogaritet nga një modul me bazë 11 duke përdorur vlerat 8 deri 2. Llogaritja është e ngjashme me atë që realizohet për ISBN-në (shih fushën 010). Ne fushën 011 shënohet vetëm numri i ISSN-së me vizën ndarëse, ndërsa shkurtesa ISSN shfaqet në mënyrë automatike.

Nënfushat 011a dhe 011s përdoren vetëm në regjistrimet për artikujt, ndërsa nënfushat e tjera 011 përdoren vetëm në regjistrimet për botimet në vazhdim.

ISSN-L ose ISSN e lidhur

ISSN-L i ndahet burimit në vazhdim në përputhje me rregullat e standardit ISO 3297. ISSN-L mundëson klasifikimin ose shpërndarjen e burimit në mjedise të ndryshme, p.sh. versioni i shtypur dhe elektronik i revistës.

FUSHAT NË LIDHSHMËRI

010NUMRI STANDARD NDËRKOMBËTAR I LIBRIT (ISBN)
Numër i ngjashëm për nga përdorimi me ISSN-në, por që përdoret për librat.
040CODEN
Sistem tjetër për identifikimin e serialeve.
225SERIA
ISSN-ja e serisë, të cilës i takon njësia që përshkruhet. Shënohet në nënfushën 225x.
530TITULLI KYÇ
Titulli kyç i burimit në vazhdim.
531TITULLI KYÇ I SHKURTUAR
Titulli kyç i shkurtuar i burimit në vazhdim.
4XXBLLOKU PËR LIDHJE
ISSN-në e burimit në vazhdim, i cili është i lidhur me burimin në vazhdim që përshkruhet (seria, nënseria), mund ta shënoni në nënfushën x të fushës përkatëse në bllokun 4XX.

SHEMBUJ

  1. 011⊔⊔e0003-9756
    (ISSN për "Archives européennes de sociologie".)
  2. 011⊔⊔e0105-0064 y0036-5646
    ("Scandinavian times" dhe "Scandinavian times magazine" kanë pasur ISSN të njëjtë. Ky numër i ISSN-së është anuluar dhe secilit botim i është ndarë ISSN e re. Shembulli tregon përmbajtjen e fushës 011 në regjistrimin "Scandinavian times".)
  3. 011⊔⊔e0260-7743 dFree to members of thefederation only
    (Në regjistrimin për "Newsletter" të Federatës Londineze dhe Galerive të Arteve ndodhet edhe e dhëna për kushtet e disponueshmërisë.)
  4. 011⊔⊔e0009-3947 d£1.00 d£13.25 yearly
    (Në regjistrim është shënuar çmimi për një numër dhe abonimi për një vit.)
  5. 011⊔⊔e0263-3264 z0226-7223 z0068-2691
    (Botimi "Yearbook of European law", 1984, ka dy ISSN të ndryshme dhe të dyja janë të pasakta. Në regjistrim përveç ISSN-së së saktë janë shënuar edhe dy ISSN-të e pasakta.)
  6. 011⊔⊔d£2.95
    (Botimi ka të shtypur çmimin, por jo numrin e ISSN-së.)
  7. *

    011⊔⊔cC500-0017
    2001⊔aNova proga eglasilo Slovenskih železnic
    (Ka numër të përkohshëm.)
    011⊔⊔cC500-0017 e1408-3728
    2001⊔aNova proga eglasilo Slovenskih železnic
    (Pas marrjes së ISSN-së së vlefshme.)
  8. *

    011⊔⊔cY501-3674 f0939-6233
    2001⊔aVestigia Bibliae eJahrbuch des Deutschen Bibel-Archivs Hamburg
    (Botimi ka ISSN të shtypur, por regjistrimi për të nuk ndodhet në bazën e të dhënave të ISSN-së.)
    011⊔⊔e0939-6233 cY501-3674
    2001⊔aVestigia Bibliae eJahrbuch des Deutschen Bibel-Archivs Hamburg
    (Pas verifikimit të ISSN-së, domethënë regjistrimi është ruajtur në bazën e të dhënave të ISSN-së.)
  9. *

    011⊔⊔e0371-4039 y0081-3966
    2001⊔aGlas fSrpska akademija nauka i umetnosti. Odeljenje medicinskih nauka
    (Në njësi janë shënuar ISSN-ja e vlefshme dhe ISSN-ja e anuluar.)
  10. 0110⊔e1819-1371 l1819-1371
    (ISSN dhe ISSN-L e burimit në vazhdim "Construction law international", i botuar në formë të shtypur; botimi në mjedisin mjedisit tjetër nuk ekziston.)
  11. 0110⊔e1818-5894 l1818-5894
    (ISSN dhe ISSN-L e burimit në vazhdim "Social policy highlight", i botuar në formë të shtypur.)
    0110⊔e1818-5940 l1818-5894
    (ISSN dhe ISSN-L e burimit në vazhdim "Social policy highlight", i botuar në formë elektronike.)
  12. 0110⊔e1234-1231 l1234-1231
    (Regjistrimi për versionin e shtypur.)
    0110⊔e1560-1560 l1234-1231 m1560-1560
    (Regjistrimi për versionin elektronik. Versionet i burimit në mjedise të ndryshme janë identifikuar veç e veç dhe është bërë gabim sepse nuk janë lidhur menjëherë.)