COMARC/B Format za bibliografske podatke

PDFCOMARC/Bmart2023

H Kodovi za vrstu autorstva (70X4, 71X4)

Globalni šifrarnik jedinstven je u svim COBISS sistemima u okviru mreže COBISS.net.

005glumac

Osoba koja prvenstveno prikazuje glumačke sposobnosti u muzičkoj ili dramskoj predstavi ili na zabavnoj priredbi.

010prerađivač

Osoba koja menja delo s ciljem da ono postane dostupno drugoj publici. Kôd se koristi za autora prerađene postavke za film ili za drugi audio-vizuelni medij i za autora koji određeni tekst prerađuje u novi tekst. Za autora koji prerađuje muzičku kompoziciju koristimo kod "030" – aranžer.

018animator

Osoba koja pomoću tehnologije svom umetničkom delu daje utisak kretanja.

020pisac anotacija

Zapisivač rukopisnih beleški, primedbi, objašnjenja u štampanoj knjizi.

030aranžer

Osoba koja priređuje kompoziciju za drugačije instrumentalno ili vokalno izvođenje; u aranžmanu, muzički sadržaj dela uglavnom ostaje nepromenjen; vidi i "010" – prerađivač.

040umetnik

Slikar, vajar itd.

050korisnik prava

Osoba ili ustanova na koju je preneto pravo štampanja ili izdavanja; vidi i "490" – osoba koja ima dozvolu za štampanje ili izdavanje.

060ime povezano s jedinicom

Opšta oznaka za ime koje je povezano s građom ili je pronađeno u njoj. Pritom, nije reč o prethodnom vlasniku (kod "390" – prethodni vlasnik) ili o nekoj drugoj vrsti autorstva koja ukazuje na izvor dela.

070autor

Osoba ili korporacija koja je primarno odgovorna za intelektualni ili umetnički sadržaj dela. Kada takvu odgovornost nosi više osoba ili korporacija, kôd se koristi uz onoliko odrednica koliko je to potrebno.

071koautor** (vidi 070)
080autor dodatnog teksta

Autor dodatih kraćih tekstova, koji nije glavni autor dela: uvoda, predgovora, uvodnih tekstova, propratnog teksta, zaključka, napomena, registra, rečnika, kritičkih zapisa itd.

090autor scenarija

Autor scenarija, dijaloga, govornih komentara itd.

100bibliografski prethodnik

Autor dela na kojem se u celini ili delimično zasniva delo opisano u zapisu. Kôd se unosi u zapise za priređivanja, registre, nastavke različitih autora, konkordance itd.

110knjigovezac
120dizajner poveza
130dizajner knjige

Osoba ili korporacija koja je odgovorna za celokupno grafičko oblikovanje građe (oblik slova, raspored ilustracija, izbor materijala, postupak štampanja itd).

140dizajner omota
150autor ekslibrisa
160knjižar
170kaligraf
180kartograf
190cenzor
200koreograf
206sakupljač narodne građe

Osoba, koja na određenom području sakuplja elemente muzičkog, usmenog ili prirodnog nasleđa koje se odnosi na određenu teritoriju, stanovništvo ili vrstu (životinjsku ili biljnu), tako što izrađuje prepise ili zvučne, odnosno audio-vizuelne snimke.

210komentator

(1) Osoba koja piše komentar ili objašnjenja uz tekst. Za pisca rukopisnih glosa u štampanoj knjizi koristimo kôd "020" – pisac anotacija.

(2) Osoba koja radi na interpretaciji, analizi ili raspravi o predmetu na snimku, filmu ili drugom audio-vizuelnom mediju.

220priređivač, sakupljač

Osoba koja priređuje zbirku sakupljanjem građe iz dela različitih autora (osoba ili korporacija). Takođe osoba koja u jednoj publikaciji sakupi i sjedini građu iz dela jednog autora (osobe ili korporacije).

230kompozitor

Osoba koja stvara muzička dela, obično kompozicije, u rukopisnom ili štampanom obliku.

240slovoslagač
245autor ideje

Osoba ili korporacija koja je odgovorna za originalnu ideju na kojoj se zasniva delo, uključujući i autora audio-vizuelnog izvora i autora ideje za reklamu ili slogan.

250dirigent

Osoba koja vodi grupu koja izvodi muzičko delo.

260vlasnik autorskih prava
270korektor rukopisa

Osoba koja u prepisivačnici popravlja greške pisara. Za štampanu građu koristimo kôd "640" – korektor.

275igrač (plesač)

Osoba koja prikazuje prvenstveno igračke (plesne) sposobnosti u muzičkoj ili dramskoj predstavi ili na zabavnoj priredbi.

280osoba ili ustanova kojoj je knjiga (rukopis) posvećena

Osoba ili ustanova kojoj su knjiga ili rukopis posvećeni (ne osoba ili ustanova koja knjigu prima na poklon).

290autor posvete

Osoba koja je napisala posvetu. To može da bude formalna rečenica ili tekst oblikovan kao pismo, odnosno pesma.

291ime koje se pojavljuje u rukupisnom zapisu**
292potpisnik rukopisnog zapisa**
293autograf**
300režiser

Osoba koja je odgovorna za opštu organizaciju rada ili izvođenje pozorišne predstave, filma ili zvučnog snimka.

305autor teze

Osoba koja je autor teze za sticanje univerzitetske ili visokoškolske diplome.

310distributer

Osoba ili ustanova koja ima ekskluzivna ili delimična tržišna prava na jedinicu.

320donator

Osoba ili ustanova koja je građu poklonila sadašnjem vlasniku. Donator prethodnom vlasniku označen je kodom "390" – prethodni vlasnik.

330sumnjivi autor

Osoba kojoj je nesigurno ili pogrešno pripisano autorstvo.

340urednik

Osoba koja priprema delo za objavljivanje, a pritom nije autor tog dela. Rad urednika može da bude tehnički ili intelektualni. Kôd koristimo kada funkcija urednika nije detaljnije određena. Ako nam je  potrebno detaljno određenje uredničkog rada, koristimo jedan od kodova od "341" do "349".

341član uredničkog odbora*
342gostujući urednik*

Osoba koje uređuje deo broja časopisa (tematski blok).

343urednik za određeno područje*
344glavni urednik*
345odgovorni urednik*
346glavni i odgovorni urednik*
347član uredničkog saveta*
348predsednik uredničkog saveta*
349tehnički urednik*
350graver
360bakropisac
370filmski montažer
380falsifikator
390prethodni vlasnik

Osoba ili ustanova koja je bilo kada u prošlosti bila vlasnik jedinice. Kôd obuhvata i osobu ili ustanovu kojima je jedinica u prošlosti bila poklonjena, o čemu izveštava druga osoba ili ustanova. Osoba ili ustanova, koja je jedinicu poklonila sadašnjem vlasniku, označena je kodom "320" – donator.

400finansijer/sponzor

Osoba ili ustanova, koja je izdala ugovor i/ili obezbedila finansijsku podršku za izdavanje jedinice, npr. oni "pod čijim je pokroviteljstvom" jedinica napisana, štampana, izdata itd.

410grafički tehničar

Osoba koja je odgovorna za oblikovanje u mediju iz kojeg može da se uradi otisak. Ako osoba koja je taj oblik smislila (npr. ilustrator) to sama i realizuje, koriste se oba koda ("440" – ilustrator i "410" – grafički tehničar).

420osoba kojoj je knjiga poklonjena u čast ili spomen
430iluminator
440ilustrator
445muzički producent

Menadžer ili producent u muzičkoj ili pozorišnoj produkciji; takođe direktor opere.

450pisac izjave o poklonu

Osoba koja potpisuje izjavu o poklonu.

460intervjuisana osoba
470osoba koja intervjuiše
480pisac libreta

Pisac teksta za operu, oratorijum itd.

490osoba koja ima dozvolu za štampanje ili izdavanje

Vidi i "050" – korisnik prava.

500potpisnik dozvole za štampanje ili izdavanje (imprimatur)
510litograf

Osoba koja priprema kamen ili granuliranu ploču za litografski otisak. Kôd uključuje i grafičkog umetnika koji oblikuje originalni model sa neposrednom obradom površine sa koje će biti urađen otisak.

520pisac teksta za kompoziciju
530graver u metalu
540nadzornik/ugovarač

Osoba ili organizacija koja nadzire izvođenje ugovora i koja je odgovorna za izveštaj. Često je to naručilac ili nadzorna ustanova.

545muzičar

Osoba ili grupa koja izvodi muziku ili doprinosi muzičkom sadržaju nekog dela. Izraz možemo koristiti za pevača ili instrumentalistu, naročito onda kada se ne može precizno definisati uloga osobe ili kada to nije potrebno.

550narator

Narator na filmu, zvučnom snimku ili drugom mediju.

557organizator sastanka

Korporacija koja je odgovorna za organizaciju sastanka ako je jedinica izveštaj ili zbornik.

560začetnik/osnivač

Autor ili ustanova koja izvodi delo, tj. ime osobe ili organizacije koja je povezana sa intelektualnim sadržajem dela. Kôd uključuje osobu koja je u delu spomenuta kao istraživač ili glavni istraživač. Kôd ne uključuje izdavača, autorovu radnu organizaciju ili sponzora, osim ako je istovremeno i korporativni autor.

570drugo

Koristi se onda kada se kodovi za autorstvo u nacionalnom formatu ne slažu s formatom UNIMARC.

580proizvođač papira
590izvođač

Osoba ili korporacija koja na bilo koji način nastupa u muzičkoj ili dramskoj predstavi ili zabavnoj priredbi. Izraz koristimo onda kada nisu potrebni specifikovani kodovi kao što su: glumac, igrač (plesač), muzičar, pevač.

600fotograf

(1) Osoba koja fotografiše. Kôd može da se koristi u zapisu za originalnu fotografiju ili za reprodukciju na bilo kojem mediju.

(2) Osoba koja je odgovorna za fotografiju na filmu.

605voditelj emisije

Osoba koja vodi televizijsku ili radio emisiju.

610štampar

Osoba koja štampa tekst pomoću štamparskih slova ili ploča (npr. stereotipija).

620štampar ploča

Osoba koja štampa ilustracije ili crteže sa ploča.

630producent

Osoba koja je u potpunosti odgovorna za izradu filma, uključujući ekonomske aspekte, organizaciju i komercijalni uspeh filma.

632dizajner prizora

Osoba koja je odgovorna za vizuelni deo prizora, uključujući svetlost, scenografiju, kostimografiju itd.

635programer

Osoba ili korporacija koja je odgovorna za pripremu dokumenata za izradu računarskih programa, izvornog koda ili izvršnih digitalnih datoteka i prateće dokumentacije.

637vođa projekta

Osoba koja rad na projektu usmerava ka postavljenim ciljevima.

640korektor

Korektor štampanih tekstova. Za rukopise koristimo kôd "270" – korektor rukopisa.

650izdavač
660primalac

Osoba na koju su naslovljena pisma.

670tehnički urednik snimanja

Osoba koja nadzire tehnički deo zvučnog ili video-snimka.

675ocenjivač

Osoba koja ocenjuje knjigu, film, predstavu itd.

680rubrikator

Pisac uputstava, (liturgijskih) propisa napisanih crvenim slovima.

690scenarist

Autor (nacrta) filmskog scenarija.

700pisar

Osoba koja ručno prepisuje štampanu građu. Kôd se koristi i za pomoćnike i pisare pravih rukopisa.

710sekretar

Sekretar, izvestilac, urednik ili druga osoba koja je odgovorna za predstavljanje stavova korporacije.

720potpisnik

Kôd se koristi za osobe koje su u knjizi potpisane bez predstavljanja ili drugog podatka o izvoru.

721pevač

Osoba koja koristi svoj glas, ili osobe koje koriste svoje glasove, uz muzičku pratnju ili bez nje, u cilju kreiranja muzike. Izvođenje pevača može da uključuje tekst ili ne.

730prevodilac

Osoba koja prevodi s jednog na drugi jezik ili sa starijeg oblika jezika na njegovu moderniju varijantu više ili manje vernu originalu.

740dizajner slova

Osoba koja određuje oblik slova.

750tipograf/slovolagač

Osoba koja je prvenstveno odgovorna za izbor i uređivanje slova. Ako je osoba, koja izabere i uredi slova, odgovorna i za druge aspekte grafičkog oblikovanja jedinice, tj. ako je grafički dizajner, mogu da se upotrebe oba koda ("130" – dizajner knjige i "750" – tipograf/slovolagač).

760rezbar
770pisac propratne građe

Pisac teksta na značajnoj građi koja je dodata uz zvučni snimak ili drugu audiovizuelnu građu.

900autor rečnika** (vidi 080)
901recenzent*
902priređivač** (vidi 220, 010, 070, 340)
903redaktor prevoda*
904autor izložbe*
905diskutant*
906autor registra** (vidi 080)
907autor teksta uz reprodukcije** (vidi 080)
908notograf*
909osoba čije se delo reprodukuje** (vidi 040)
910osoba čije se predavanje objavljuje** (vidi 070)
911autor pogovora** (vidi 080)
912autor predgovora** (vidi 080)
913autor sažetka*
914prevodilac sažetka*
915redaktor** (vidi 340)
916član redakcionog odbora** (vidi 341)
917saradnik** (vidi 070)
918sastavljač bibliografije** (vidi 080)
919likovni urednik*
920autor crteža** (vidi 440)
921autor vinjeta** (vidi 440)
922pripovedač** (vidi 550)
923otpevao** (vidi 721)
924zapisao** (vidi 070, 340)
925konsultant*

Osoba koja (savetima, idejama itd.) sarađuje na  razvojno-istraživačkim zadacima ili na projektnim dokumentima.

926lektor*
927saradnik na istraživanju*

Osoba koja je na dokumentu (obično je članak), formalno navedena kao član istraživačkog tima. Kod unosimo isključivo kod naučnih radova, i to samo kod saradnika koji nisu i autori dokumenta.

928kontakt autor*

Osoba koja je u okviru grupe autora navedena kao kontakt osoba koja je odgovorna za komunikaciju sa izdavačem i sa ostalim autorima u postupku revizije i konačnog potvrđivanja rukopisa.

Kod se koristi za članke koji su objavljeni u časopisima. Izvor podatka je sam članak ili prateći dopis koji je izdavaču poslat zajedno s člankom.

929nosilac legata*

Autor, sakupljač; osoba, porodica ili institucija koja je kreirala i/ili sakupila izvore u legatu.

991mentor*
992član komisije*
993član komisije za odbranu*
994komentor*